Marieke Prins, trekker van het Bouwstenen-netwerk Vaklui, ging voor ons naar een congres over risicomanagement in de publieke sector; over de bedoeling en dingen die je niet ziet.

Het congres op 6 april 2017, georganiseerd door adviesbureau Public Values, had als thema 'De Paarse Krokodil'. Bij risicomanagement gaat het immers om de dingen die niet zichtbaar zijn. Marieke Prins schreef voor ons onderstaande impressie. 

Reflex tot meer regels
'De paarse krokodil' is een mooi thema voor een congres over risicomanagement. Het is ook blijvend actueel, want hoe verbinden we ‘de bedoeling’ aan risicomanagement? Volgens Piet Klop, initiatiefnemer van het congres, is het onmogelijk om alle risico’s uit te sluiten. “Toch zien we dat als een risico zich manifesteert in de publieke sector, de publieke opinie en de media dat eigenlijk wel hadden verwacht. In een reflex worden meer regels geëist die meestal ook worden ingevoerd. In de praktijk zie je dat risicomanagement in de publieke sector soms tot doel wordt verheven, waar het het middel zou moeten zijn.”

Minder instrumenteel
In de zaal zitten veel mensen uit de publieke sector met een accountancy achtergrond of controlfunctie: mensen voor wie het niet makkelijk is om handen en voeten te geven aan het minder instrumenteel maken van risicobeheersing.

Na de aftrap, die de organisatoren en sponsors een podium geeft, kunnen de deelnemers kiezen voor een workshop. Ik kies voor de sessie over verzekeren; het thema waartoe ik me het minst aangetrokken voel. Juist daarom ga ik erheen, om mijn eigen risico-attitude wat op te rekken.

Bedrijfsvoering niet verzekerd
De trapjes van risicomanagement zijn ons wel bekend: het begint bij vermijden, vervolgens verkleinen, dan verleggen en als laatste dragen. Bij die laatste trap horen de buffers die je hebt om risico’s op te vangen, bijvoorbeeld in je weerstandsvermogen.

Bij trap drie - verleggen - hoort verzekeren. Klaas Norel, werkzaam bij verzekeringsmaatschappij Meeùs, houdt tijdens de workshop een verrassend verhaal over een voor mij onbekende wereld: het grote aantal bedrijven dat in de jaren na een brand failliet gaat. Niet omdat ze niet goed zijn verzekerd tegen brandschade, maar omdat hun operationele bedrijfscontinuïteit te lang wegvalt. Daardoor is hun omzetverlies niet verzekerd.

Niet in geld uit te drukken
Klaas merkt op dat in de publieke sector de belangrijkste risico’s zoals imago- en informatieschade niet in geld zijn uit te drukken en de compensatie dus ook niet. Er bestaat geen imagoverzekering en bovendien: wat win je ermee? Aan geld heb je niets. Nuttig is hooguit snelle dienstverlening achteraf, die de communicatie snel en helder maakt.

Alphen aan de Rijn, waar in 2016 een hijskraan omviel, is hiervan een goed voorbeeld. Binnen een paar uur na de ramp zaten de 32 betrokken verzekeraars bij elkaar en regelden direct een fonds voor de eerste opvang en één loket voor vragen en hulp. Verzekeraars leveren steeds meer hulp als een incident zich voordoet, in plaats van dat ze slechts uitbetalen.

Uitkering zonder effect
Na de workshop is het tijd voor het plenaire gedeelte van het congres. Karin Hubert, financieel directeur van de Sociale Verzekeringsbank, vertelt over de stappen die SVB zet om van implementatie-organisatie naar ontwikkelorganisatie te gaan. Hun grootste risico daarbij is het verbranden van miljarden aan uitkeringen, zonder de daaraan gekoppelde doelen te behalen. Als voorbeeld haalt ze de schuldhulpverlening aan, waarin soms een perverse kramp dreigt.

Garage De Bedoeling
Karin vertelt daarna over een bijzonder initiatief van de Sociale Verzekeringsbank: Garage De Bedoeling. Een soort ‘pop-up plek’ waar professionals regels kunnen inbrengen die de bedoeling van de wet mogelijk in de weg staan. In de garage vindt praktische kennisuitwisseling en reflectie tussen adviseurs plaats.

Uit de zaal komt onmiddellijk de vraag hoe de SVB hierbij de accountability heeft ingeregeld. Zo gaat dat op een congres met veel accountants…

Meer informatie

• Programma Riskcongres Public Values 2017
• Agenda Maatschappelijk Vastgoed (Bouwstenen, januari 2017)
• Nieuwsbericht ‘Nieuwe focus infomanagement’ (Bouwstenen, 29 maart 2017)
• Nieuwsbericht ‘Te veel regels nauwelijks te doen’ (Bouwstenen, 22 maart 2017)
• Spelregels maatschappelijk vastgoed