Gemeenten mogen sinds de uitspraak van de Hoge Raad eind 2021 niet meer aan één partij een gebouw verkopen of verhuren. Toch zijn er uitzonderingen.

De Hoge Raad besloot in november 2021 dat de overheid 'bij uitgifte van onroerende zaken' breed moet worden gedeeld, bijvoorbeeld via een tender. Het gaat hier om verkoop, verhuur en erfpacht van grond of gebouwen.

Aanbieden aan één partij

Er zijn uitzonderingen op deze nieuwe regel. Naomi de Haan, vastgoedjurist bij Bouwstenen: “Als gemeente kan je in het (grond)beleid vastleggen wat je doelen zijn met het gebouw. Dan kan je verantwoorden dat je het gebouw alleen aanbiedt voor een bepaalde functie. Stel, het huurcontract van een bibliotheek loopt af. Dan moet je, strikt genomen, het gebouw opnieuw aanbieden. Maar als gemeente kun je dus criteria voor gebouwen en haar huurder(s) vastleggen. Zo hoef je het niet aan te bieden aan alle potentiële partijen, maar alleen aan een bibliotheek.”

Wanneer opnieuw aanbieden?

Hoe zit het dan met bestaande afspraken? Volgens Naomi ligt dat aan in welke fase je zit. “Heb je een gebouw verkocht, maar nog niets vastgelegd? Of ben je bezig met een huurcontract, maar nog niks op papier? Dan moet je het opnieuw aanbieden. Als je wel al een prijs hebt afgesproken én het op papier hebt - maar nog niet getekend? Dan heb je toch een overeenkomst. Als de overeenkomst doorgaat, handel je strijd met het arrest. Dan kan er in theorie een schadevergoeding worden geëist.”

Eerder gesloten overeenkomsten

Wat betekent de uitspraak voor contracten die al zijn afgesloten? “De Raad heeft geen overgangsregeling ingevoerd, dus het is niet zeker of de eerder gesloten overeenkomsten van kracht blijven. Mogelijk kan er aanspraak worden gemaakt door partijen die in het verleden gepasseerd zijn. Maar dat moet in de praktijk nog blijken.”

Meedoen?  Is jouw gemeente hier ook al mee aan de slag? Laat het ons weten! Of wil je hierover verder praten? Sluit je dan aan bij het netwerk Juridische Zaken.

Meer informatie

• Wetten en jurisprudentie - Bouwstenen
• Wet markt en overheid - Bouwstenen
• Artikel: Ook de raad is gehouden aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur - Vereniging van Grondbedrijven, 15 april 2022
• Artikel: Aanscherpen spelregels nodig - Bouwstenen, 21 december 2021